Monday 14 October 2013

ෆින් මැක්කූල් සහ තවත් ගල් කතාවක්!

මතකද එක පාරක් සල්ලි දීල ගල් බලන්න ගියපු හැටි ගැන ලිව්ව? ඒක බලල නැත්තං මෙතනින් ගිහින් බලන්න. ඒ වගේ පාප මිත්‍රයොං ගෙන් මට ඉතින් අඩුවක් නෑනෙ. ඒක නිසා ඔන්න තව පාරක් සල්ලි දීල ගල් බලන්න යන්න සෙට් උනා. කලින් පාර වගේ මේ ලඟ පාත තියෙන ගල් එහෙම නෙවේ, ප්ලේන් එකේ හරි, ෆෙරී එකේ හරි නැගල මූදෙන් එහා ගිහින් බලන්න වෙන ගල්! හැබැයි ඒ ටික දැක්කම නං හිතුන මේ දුර ගෙවාගෙන ආපු එක වටිනව කියල.


මේ ටයිල් අල්ලල වගේ තියෙන ගල් තියෙන්න උතුරු අයර්ලන්තෙ, Giant's Causeway කියන මුහුදු වෙරලෙ. මේ නිර්මානය කරපු ගල් වඩුව තමයි, ස්වභාවධර්මය. නමුත් මේ නම වැටෙන්න හේතු උනු, ඒ වගේම අයර්ලන්ත වැසියන් අතර ප්‍රසිද්ධ ජනප්‍රවාදයක් තියෙනව. ඒ ජනප්‍රවාදයට අනුව මේ ගල් නිර්මානය කරල තියෙන්නෙ අතීතයෙ හිටපු ෆින් මැක්කූල් කියන යෝධයා විසින්. මේ ෆින් මැක්කූල් දවසක් ඒ කාලෙ ස්කොට්ලන්තයෙ හිටපු බෙනැන්ඩොනර් කියන යෝධය ගෙන් ගේම ඉල්ලුවලු. ඉල්ලුව විතරක් නෙවේ, වලියට බෙනැන්ඩොනර්ට අයර්ලන්තයට එන්න පුලුවන් වෙන්න මේ විදිහට ගල් කුලුණු බස්සල පාලමකුත් හදල දුන්නලු. ( හරියට අර හනුමා ඉන්දියාවෙ ඉඳන් ලංකාවට එන්න හදපු පාලම වගේ).




කොහොම හරි ඉතින් ඔහොම් හදපු පාලම් දිගේ දවසක් බෙනැන්ඩොනර් ඇවිත් වලියට. මිනිහ එනව දැක්කම තමා ෆින් මැක් කූල් ගෙ බොක්ක කූල් වෙලා තියෙන්නෙ. මොකද මේ බෙන් කාරය මැක් කූල්ට වඩා සෑහෙන විසාල ලු. ඉතින් මැක් කූල් කාරය බයේ දුවල ගිහින් හැන්ගිලා. මැක් කූල් ගෙ වයිෆ් මේක දැකල බැලුවලු මේ මොන විකාරයක් ද කියල. මොනව උනත් ඉතින් තමන්ගෙ මිනිහනෙ. ඒ වෙලාවෙ ඉතින් මැක් කූල් ගෙ නෝනගෙ හැඳි මිටේ නුවණට මරු අදහසක් ඇවිත්! (ගොඩක් දිග මිටක් වෙන්ටැති ).නෝන කරල තියෙන්නෙ මැක් කූල්ව බබෙක් වගේ අන්දල නලව නලව හිටියලු. ඉතින් බෙන් ඇවිත් ගෙදරට කඩා වැදිල කෝ මැක් කූල් කියල ඇහුවම, නෝන ඊට හයියෙන් ඇඟට කඩා පැනල කිව්වලු " මිනිහ ගෙදර නෑ මට මේ ළමය නලව ගන්න දීල පව් නොදී යනව කියල". එතකොට බෙන් දැක්කලු ළමයගෙ සයිස් එක. පොඩි එකා මේ වගේ නං, තාත්ත කොයි සයිස් ඇතිද කියල හිතපු බෙන් පණ එපා කියල ආයෙම ස්කොට්ලන්තෙටම පැනල දිව්වලු. යන ගමන් මැක් කූල් හදපු පාලමත් කඩා දාමින් තමයි දුවල තියෙන්නෙ. අදටත් ස්කොට්ලන්තෙ වෙරල අයිනෙ දුපතක මේ වගේම පාෂාණ පිහිටීමක් තියෙනව.ඒ විතරක් නෙවේ, දුවද්දි කලබලේට බෙන් ගෙ එක සපත්තුවකුත් ගැලවිලා. මේ තියෙන්නෙ ඒ සපත්තුව. ඕකෙ ෆොටෝ එකක් ගන්න බැරි උන නිසා ගුගලෙන් හොයල තමා දැම්මෙ.

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Giants_boot_Dec2004_SeanMcClean.jpg
ජනප්‍රවාදයේ ඔහොම සඳහන් උනත් භූ  විද්‍යාඥයො කියන්නෙ වෙනම කතාවක්. මීට අවුරුදු මිලියන හැටකට විතර කලින් මේ ප්‍රදේශය හරහා ගලාගෙන ගියපු ලාවා ප්‍රවාහයක් හදිසියේ ඝනීභවනය වීම නිසා ඇති උන බැසෝල්ට් කුළුණු විදිහට තමා මෙව්වා හඳුන් වන්නෙ. මැටි පස් තියෙන තැන් වල පායන කාලෙට පොලොව ඉරි තලල යනව දැකල ඇති. මේකත් ඒ වගේම ඉරි තැලීම් වලින් නිර්මාණය උණු පාෂාණ පිහිටීමක්.

උතුරු අයර්ලන්තයේ මේ වගේ ස්වභාවධර්මයෙන් නිර්මාණය වෙච්ච නිර්මාණ වගේම, මිනිසුන් අතින් වෙච්ච් නිර්මාණත් සෑහෙන්න බලන්න තියෙනව. වැඩියම තියෙන්නේ නටබුන් වුනු  බලකොටු, වරායවල් වගේ දේවල්. හොඳකට තියෙන්නෙ මේ ඔක්කොම තියෙන්නෙ Causeway Coastal Route කියල හඳුන්වන, බෙල්ෆාස්ට් නගරයෙන් පටන් අරන් ලන්ඩන්ඩෙරි වෙනකල් දිවෙන මුහුද අයිනෙන් වැටුන පාර දිගේ. ඒ පාරේ හැම සංචාරක ආකර්ෂණයක් ඉස්සරහම මේ වගේ පුවරුවක් සවි කරලා තියෙනව.



එතනට වෙනකල් පහු කරගෙන ආපු ආකර්ශනත්, ඉස්සරහට තියෙන එව්වත් මේ පුවරු වල සඳහන් කරලා තියෙනව හරියට උමං දුම්රිය සිතියමක් වගේ. කලින් කිව්වා වගේ මාර්ගය දෙපැත්තෙම ලස්සන භුමි දර්ශන වගේම පරණ නටබුන් වෙච්ච බලකොටු තියෙනව මේ වගේ.





මේ දර්ශන පහුකරගෙන යන පාර වැඩිය වාහන බහුල නැති නිසාත්, වේග සීමා කැමරා බොහොම අඩු නිසාත්, ටිකක් නිදහසේ පාගල යන්න පුළුවන්. එහෙම යන වෙලාවක තමා එක පාරට අනික් සීට් එකේ හිටපු මගේ මිත්‍රය හොල්මනක් දැකල වගේ කෑ ගැහුවෙ.

" අන්න! අන්න! අර අර!!"

මිනිහ අතින් පෙන්නපු දිහා බලන ගමන් "මොකද්ද? මොකද්ද? " කියල අහනකොටම තමා මම පහු වෙමින් තිබ්බ නාම පුවරුව දැක්කෙ.

"Ballintoy Harbour "
" හරවපං! හරවපං! හරවපං! "

යු ටර්න් එකක් ගහල ආයෙම ඇවිත් බෝඩ් එක ගහල තිබ්බ පාරට හැරෙව්ව වරායට යන්න. මගේ පපුව පලවෙනි පාරට තමන්ගෙ පෙම්වතිය බලන්න යන පෙම්වතෙක් ගෙ වගේ ගැහෙන්න ගත්ත. යකඩ දුපත් වල පයික් වරාය!! ග්රේජෝයි පරම්පරාව වසර ගණනාවක් තිස්සෙ පාලනය කරපු, ඇති ශූර මුහුදු සටන් කරුවන්, දැවැන්ත යුධ නෞකා වලට ප්‍රසිද්ධ, පයික් වරාය!! මම දෑහින් දැක ගන්නයි මේ යන්නෙ. වෙස්ටෙරෝස් රාජධානියෙ කුඩාම ජනාශ්‍රිත ප්‍රදේශයතව ටිකින් මගේ ඉස්සරහ!! මේක කියවන කව්රුහරි ඉතිහාසය ගැන කියවන කොහෙදිවත් වෙස්ටෙරෝස් රාජධානිය ගැන හෝ, යකඩ දූපත් ගැන හෝ අහල නැත්තං පුදුම වෙන්න එපා. ඒව ඇත්ත ලෝකයේ තිබ්බ තැන් නෙවේ. George R R Martin ලියපු A Song of Ice and Fire කියන ප්‍රභන්ධයේ තමා ඔය කියන චරිත සහ ස්ථාන එන්නෙ. 

2011 දී HBO සමාගම විසින් මේ කතා පොත් අලලා කතා මාලාවක් නිර්මාණය කළා Game of Thrones කියල. ඒකෙ ගොඩක් රූපගත කිරීම් කලේ උතුරු අයර්ලන්තයේ. ඒ පොතේ එන යකඩ දුපත් වල පයික් වරාය විදිහට ගත්තෙ මේ Ballintoy කියන පරණ වරාය. කතාව බලපු අයට මතක ඇති දෙවෙනි කතා මාලාවෙ එන මේ දර්ශන පෙළ. මේකෙ Theon ඇවිත් ගොඩ බහින වරාය දර්ශන රූගත කරල තියෙන්නෙ Ballintoy වරායෙ.


මේකතා මාලාව කොච්චර ජනප්‍රිය උනාද කියනව නං උතුරු අයර්ලන්ත සංචාරක මණ්ඩලය වෙනම සංචාරක උපදෙස් පත්‍රිකාවක් නිකුත් කරල තියෙනව මේ කතා මාලාවෙ පසුබිම්තල වලට ගත්තු තැන වලට යන්න උපදෙස් ඇතුව. කඩාගෙන බිඳගෙන ආවට, වරාය දැක්කම මට හිතුන CGI තාක්ෂනය සහ පසුතල නිර්මාණය මගින් මේ තැන කොච්චර වෙනස් කරලා තියෙනවද කියල. උඩ විඩියෝවෙ තියෙන එව්වයෙන්, ගොඩනැගිලි ටික විතරක් අඳුර ගන්න පුළුවන්. ඒ වගේම වරායට ඇතුල් වෙන තැන.




මෙතන ඇත්තටම ඉස්සර ඉඳන් ධීවරයන් පාවිච්චි කරපු වරායක්. දැන් නම් සංචාරක ආකර්ෂණයක් විතරයි මම දන්න විදිහට. මෙහෙ ගොඩක් තැන් වල හරි හමං වෙරලක් නැති නිසා මිනිස්සු මාළු අල්ලන්න සෑහෙන වෙහෙසක් අරගෙන තියෙන බව තමා පෙනුනෙ. මේ වගේ වරායවල දැක්කෙ අඩුවෙන්. වැල් පාලම් වලින් ගිහින්, ප්‍රපාතයන් අද්දර බෝට්ටු පහත් කරල ඉස්සර ධීවරයො මාළු බාන්න ගිය තැන් අපි දැක්ක. වසරේ වැඩි කාලයක් දැඩි සීතලත්, හුළඟත්, වැස්සත් නිසා ඇතිවෙන බාධක මායිම් කරන්නෙ නැතුව ඔවුන් තමන්ගෙ ජීවිකාව ගෙනියන්න කරලා තිබ්බ මහන්සිය පුදුම සහගතයි.

සටහන අවසාන කරන්න කලින් තව වීඩියෝ එකක් දෙන්නන්. Leap Year කියන රොමැන්ටික් කොමඩි එක නොබලපු අය ඉන්නව නං පහල ලින්ක් එකෙන් බලන්න. අයර්ලන්තයේ ලස්සන තවත් හොඳට බලාගන්න පුළුවන් මේ ෆිල්ම් එකේ.

මෙන්න ෆිල්ම් එකට පාර.



Wednesday 20 March 2013

යුරෝපය මුදුනේ හිඳිනා කන්‍යාව


හිමෙන් වැහුණු ගිරි ශිඛර .... නිල්ම නිල් පාට වලාකුළු නැති අහස... ඒ නිල් අහස යට , ඒ ගිරි ශිඛර වලින් වටවුනු විසල් විල්, “මෙතනට අඩු ශාරුක් කානුයි, කාජලුයි, බැක්ග්‍රවුන්ඩ් මියුසික් එකයි විතරයි”. මේ පහු වෙන දර්ශන දිහා බලන් හිටපු මට හිතුනෙ එහෙම. ඇත්තටම ඒ වට පිටාව හින්දි චිත්‍රපටියක මවා පාන මනෝ ලෝකයට හරිම සමානයි.



මේ මනස්කාන්ත දර්ශන දිහා දවසක් උනත් එක දිගට බලාගෙන ඉන්න පුළුවන්. මම ගමන් ගනිමින් හිටියෙ ස්විට්සර්ලන්තයේ Jungfrau (යුන්ග්ෆ්රව්‍ ) නමින් හැඳින් වෙන කඳු මුදුන කරා. ස්විස් ඇල්ප්ස් කඳු පන්තියේ පිහිටල තියෙන මේ කන්ද සංචාරකයන් අතර ප්‍රසිද්ධයි . Jungfrau කියන්නෙ ජර්මන් භාෂාවෙන් කන්‍යාවට. මේ කඳු මුදුන අවුරුද්ද පුරාම සුදු පාටට හිමෙන් වැහිල තියෙන නිසාත්, සුදු පැහැය පිරිසිදු බවේ සංකේතය නිසාත් මේ නම වැටුන කියල තමයි අපේ මග පෙන්වන්නා කිව්වෙ. මේ කන්දත් එක්කම Eiger සහ Monch කියන කඳු දෙකකුත් පිහිටල තියෙනව. මාස කිහිපයක් තිස්සෙ රැකියාවට හැම සතියකම මේ රටට එන්න සිද්ද වෙලා තිබ්බත්, ටිකක් රට තොට බලන්න ඉස්පාසුවක් ලැබුනෙ මේ දවසෙ විතරයි. වාසනාවකට වගේ ඒ වෙනකල් තිබ්බ ශිශිරයේ අඳුරු ගතිය එදා තිබ්බෙ නෑ. ඒ වෙනුවට කහ පාට හිරු එලිය මුළු පරිසරයම වෙලාගෙන තිබ්බ. ඊට කලින් සතියවල් වල වැටුණු හිම, අලුතෙන් කඩෙන් ගත්තු සුදු ඇඳ ඇතිරිල්ලකටත් වඩා සුදුවට ගස් කොළන් වහගෙන වැතිරිලා හිටිය.


Jungfraujoch (යුන්ග්ෆ්රව්‍ යොහඃ) කියන්නෙ මම අර කලින් කිව්ව Jungfrau කන්දත් Monch කන්දත් අතර තියෙන කපොල්ලක්. කන්දෙ මුදුනට ආසන්නයෙන් තියෙන, Top of Europe කියල හඳුන්වන මේ කපොල්ල ලොකු සංචාරක ආකර්ශනයක්. එතනට යන ගමන පටන් ගන්නෙ Grindelwald කියන ගමෙන්. මේ ගමේ පාමුලට එනකල් වාහනයක යන්න පුළුවන්.



එතනින් පස්සෙ මීටර් 3500 ගණනක් හෙවත් අඩි 13000 කටත් වඩා උස මේ කන්දෙ මුදුනට යන්න එක්දහස් නවසිය දොළහ වසරේදී විවුර්ත කරපු දුම්රිය සේවයක් තියෙනව. Grindelwald වලින් මේ දුම්රියක් ගන්න පුළුවන්. දුම්රිය කිව්වට මේවයෙ දුමක් නෑ. දුවන්නෙ විදුලි බලයෙන්. විදුලියෙන් කන්ද උඩට යන කෝච්චිය පහලට එන්නෙ ගුරුත්වයෙ බලයෙන්. ඒ එන ගමන් එව්වයෙන් විදුලිය නිපදවල නැවතත් ජාලයට ලබා දෙනව. ඒ වගේම මේ කෝච්චි වලට අවශ්‍ය විදුලිය නිපදවන්නෙ මේ කඳු ආශ්‍රිතව තියෙන ජල විදුලි බලාගාරයකින්. ඒ නිසා පරිසර දුෂණයක් ඇත්තෙම නැති තරම්.

                            

Grindelwald වලින් පටන් ගන්න කෝච්චිය ඉවර වෙන්නෙ කන්දෙ මැද හරියෙ තියෙන Klein Scheidegg දුම්රිය පලෙන්. (මෙව්වට මේ දිව පැටලෙන නම් තියෙන්න හේතුව මේව තියෙන්නෙ ජර්මන් භාෂාවෙන්. ස්විට්සර්ලන්තයේ වැඩියෙන්ම භාවිතා වෙන්නෙ ජර්මානු භාෂාව).එතනට එනකල් ඔය දකුණු අත පැත්තෙ තියෙන ජාතියෙ කෝච්චියකින් ඇවිත්, වම් අත පැත්තෙ තියෙන ජාතියෙ දැති රෝද කෝච්චියකට මාරු වෙන්න ඕන.


ඔය උඩින් තියෙන්නෙ Klein Scheidegg වල ඉඳන් කන්ද තුලට යන දුම්රියක්. මේ දුම්රිය ස්ථානය හරිම කාර්ය බහුලයි. මේ වගේ හොඳින් කාලගුණය තියෙන ගොඩක් දෙනා හිම ක්‍රීඩා වලට මේ කඳු වලට එනව.ස්විස් ජාතිකයො හිම ක්‍රීඩා වලට හරිම ලැදියි. මේ අවට කඳු වල දහස් ගණනක් දෙනා හිම ක්‍රීඩා කරනව දැක ගන්න පුළුවන්. මේ පහල තියෙන්නෙ Klein Scheidegg වල ඈත ඉඳන් ගත්තු පින්තුරයක්. ඒකට උඩ ක්ලික් කරලා ලොකු කලාම පෙනෙයි දුම්රිය පල ට පිටිපස්සෙන් කන්ද උඩට තියෙන කුළුණු වගයක්. එව්ව තමා හිම ක්‍රීඩා කරන්නන් කන්ද උඩට අරගෙන යන කේබල් කාර්. ඒ කන්දෙ තියෙන බෑවුම දැක්කම පහල ඉඳන් බලන අපෙත් කකුල් හිරි වැටෙනව. ඒත් skiing කරන ගොඩක් දෙනා ඒ තද බෑවුම් වල පහලට ලිස්සල එන්නෙ අපි සමතලා පොළවක ඇවිදිනවටත් වඩා පහසුවෙන්.


ඒකට හේතුව මම හිතන්නෙ මේ අය හිම ක්‍රීඩා පුහුණුව ලබන්නෙ අවුරුදු 4 -5 වගේ පොඩි වයස් වල ඉඳන්. මේ බලන්න මේ පොඩ්ඩෝ ටික.



ඉතින් මේ හිම ක්‍රීඩා කරන්නන් පසු කරගෙන ඇදෙන දැති රෝද දුම්රිය ටිකකින් කන්දෙ තියෙන උමගට ඇතුල් වෙනව. ඊට පස්සෙ මුළු ගමනම සිද්ධ වෙන්නෙ මේ උමග තුල.



කෝච්චිය යද්දි උමගෙ ආනතිය හොඳට දැනෙනව විතරක් නෙවේ, ඒ ඇතුලේ තියන දුම්රිය ස්ථාන දෙකකත් නවත්තනව. දුම්රිය ස්ථාන කිව්වට, මෙව්ව ලොකු ගුහාවක් වගේ. ඒකෙ එක කෙළවරක උස විදුරුවක් දාල තියෙනව සංචාරකයන්ට එලිය නරඹන්න. මට දැනගන්න ලැබුණු විදිහට මෙව්ව ඒ දවස් වල මේ උමග තනද්දි අයින් කරපු පස්, ගල් ආදිය ඉවත් කරන්න පාවිච්චි කරපු විවරයන්. උමගේ ඇතුලෙ පලවෙනි නැවතුම Eigerwand. මේ එතනින් එලිය පේන විදිහ.



විනාඩි පහකින් නැවතත් ගමන ආරම්භ කරන දුම්රිය, Jungfrau කන්දට කලින් උමග තුල තියෙන Eismeer කියන දුම්රිය ස්ථානයේත් නවත්තනව. Eismeer කියන්නෙ අයිස් මුහුද කියන එකලු. කිව්වත් වගේ එතනින් එලිය බැලුවම පේන්නෙ අයිස් මුහුදක්.


නැවතත් ගමනේ යෙදෙන කෝච්චිය ඊළඟට අපේ ගමනාන්තය වෙන Jungfraujoch වෙත ලඟා වෙනව. Jungfraujoch කියන්නෙ යුරෝපයේ තියෙන උසම දුම්රිය ස්ථානය. මීටර් 3450 ක් හෙවත් අඩි 11, 000 කටත් වඩා උසින් තියෙන මේකෙ ඉඳන් එලියට ගිහින් අවට බලන්න පුළුවන්. මේ තමා යුරෝපය මුදුනේ ඉඳන් අවට පේන හැටි.


මම ගියපු දවසෙ පිටත උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක ඍන 17.5 ක්. උඩ ආපන ශාලා වගේම අයිස් වලින් කරපු කැටයම් තියෙන අයිස් මාලිගයකුත් තියෙනව.


Ice Age බලපු කට්ටිය මේ උන්දැව දැකල ඇතිනෙ!


අන්තිමට, බැහැගෙන යන ඉර Jungfrau කඳු මුදුන තවමත් එලිය කරද්දී, අඳුරින් වැහෙන මිටියාවත මැදින් ගලන දොළ පාරවල් පහු කරගෙන අපි නැවතත් නගරයට ආව.


මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ අඩවියට පැමිණි ඔබ සාදරයෙන් පිළිගනිමු. ඔබගේ වටිනා කියන දේ නැතිවීම සම්බන්ධයෙන් අප වගකියනු නොලැබේ!